बीसे नगर्चीर्को बयान

-

कविता:बीसे नगर्चीर्को बयान


श्रवण मुकारुङ 

मालिक!
म यो गोरखा राज्यमा
अढाइ सय वर्षपछि बौलाएँ
मेरो टाउको फनफनी घुमिरहेछ
जमिन आकाशतिर
आकाश जमिनतिर भइरहेछ
आँखा तिरमिर तिरमिर भएर
हजूरको शिर दशवटा देखिरहेछु
खोइ मेरो पैताला कहाँनिर छ
कहाँनिर छ बीसे नगर्ची
मालिक!
म बौलाएँ
मैले त महाराजको सेवा गर्नुपर्ने
इतिहासको रक्षा गर्नुपर्न
यो गोरखकालीको पाऊ छोएर
नुनको सोझो हुनुपर्ने
अढाइ सय वर्षपछि आज के भयो मलाई?
यो बीसेलाई दशा लाग्यो मालिक!
म बौलाएँ!

नाथे मेरी स्वास्नी न हो मारिएकी
नाथे मेरी छोरी न हो बलात्कृत भएकी
नाथे यो बीसेको झुप्रो न हो जलाइएको
यतिमै यो बीसे उफ्रिनु पर्ने!
थुइक्क बीसे.....

म बौलाएँ मालिक!
म बौलाएँ
मेरो हात भाँचियो
अब म हजूरका भारदारहरुलाई लवेदा सिउन सक्दिनँ
नर्सिङ्गा फुक्न, सनाइ बजाउन
अथवा कुनै मङ्गलगान वा मृत्यु गीत गाउन सक्दिनँ
मेरो खुट्टा भाँचियो
अब म हजूरको राज्यको पहरा गर्न सक्दिनँ
मेरो दिमागै ठीकमा छैन
अब म ठीक्कले बोल्न सक्दिनँ
मालिक! म बौलाएँ

मालिक!
यो गोरखा राज्य अघि उभिएका
हिजोका ती अग्ला अग्ला पहाडहरु
आज कसरी यस्तरी होचाहोचा भए?
हिजोका ती सग्ला र कल्कलाउँदा यहाँका मानिसहरु
आज कसरी यस्तरी खुनी र कुरुप भए?
दरौदी किन उल्टो बगेको देख्छु?
यो दरबारै किन खण्डहर जस्तो देख्छु?
म बौलाएँ मालिक! म बौलाएँ!

मालिक!
हजूरको तरवारले टाउको काट्छ कि फूल
भ्रममा परें म।
हजूरको बन्दुकले विचार ढाल्छ कि मान्छे
भ्रममा परेँ म।
यसलाई प्रजाले बनायो कि राजाले
भ्रममा परेँ म।
अढाइ सय वर्षदेखि म तपाईँसमक्ष छु मालिक
म कसरी आतङ्ककारी हुन सक्छु
म केवल बौलाएँ मालिक
बौलाएँ  
हो, मैले मालिकको दिव्योपदेश पालन गरिन हुँला
रक्सी खाएर
यो देश मैले पनि आर्जेको हुँ भनेँ हुँला
भानुभक्त बाजेको गीत र मेरा सियो बराबर हो भनेँ हुँला
मैले सिएको सुकिला लुगा ओढेकाहरुलाई
मेरो नाङ्गो आङ देखाएँ हुँला
बौलाएपछि मैले मेरै भगवान्लाई पनि गाली गरेँ हुँला

मालिक
मान्छे बौलाएपछि आफैँसित पनि निहुँ खोज्दोरहेछ
अढाइ सय वर्षेखि मैले तुनेका थाङ्नामा हुर्केका
मेरा दर सन्तानहरु कहाँकहाँ पुगे
मैले
खोज्न चाहे हुँला
मेरा औंलामा खोपिएका छ्यान्द्रा रगतहरुले मलाई
उक्सायो
तरबारले आर्जेको मुलुकभन्दा
मैले धागोले उनेको मुलुक विशाल ठानेँ हुँला

मालिक
यस माटोको इतिहाससँगै म हजूरको राष्ट्रमा छु
म कसरी अराष्ट्रिय हुन सक्छु
म साँच्चै बौलाएँ मालिक
साँच्चै बौलाएँ
मेरो टाउको फनफनी घुमिरहेछ
जमिन आकाशतिर
आकाश जमिनतिर भइरहेछ
आँखा तिरमिर तिरमिर भएर
हजूरको शिर दशवटा देखिरहेछु
खोइ मेरो पैतला कहाँनिर छ
कहाँनिर छ बीसे नगर्ची

मालिक
म बौलाएँ!

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Media & public agenda

-
Media & public agenda DHARMA ADHIKARI The way in which two recent news stories, one about the prohibition of cell phones and junk foods in schools and the other about smoking ban in public places appeared suddenly in headlines and then disappeared in like manner leaves one wondering about the nature of our media’s engagement with public interest issues. There wasn’t any deliberation on these topics in the media leading up to the bans. Also, following the prohibitions, there wasn’t much reflection on the genesis or process of these new regulations. Apparently, the school or the government authorities did not see the need to enlist a meaningful participation of the media or the general public in those important public decisions. Neither did the media or the public display the eagerness to relish such participation. And yet, on their own ways, working apart, both the authorities and the media often claim to be passionately championing public interest. But when it comes to ackn...
Read more

गहुँगोरो अफ्रिका (कविता) - आहुति

-
Image
साहित्यकार  आहुतिको  अत्याधिक चर्चित कविता गहुँगोरो  अफ्रिका -आहुती मेरो रातो रगत मानिसको पवित्र रातो रगत नीलो पसिनाको बुँद बनेर जब झर्दछ तिमी आफ्ना नरम अाजुलीहरुमा आली लगाएर थाप्दछौ । जब म त्यो श्रमको सुवासयुक्त पसिना सुँघ्न खोज्दछु तिमी मेरो अपमान गर्छौ र मलाई टाढा राख्दछौ आँखा जुधाउने आँट गर पुजारी म बीसौं सताब्दीको अछूतु हुँ ! म न्याय चाहन्छु म मुक्ति चाहन्छु । तिम्रो मन्दिरको मूर्तिमा मेरो आरनको गन्ध आउँछ ओदानमाथिको कराइमा मेरो पसिनाको गन्ध आउँछ आँखा जुधाउन आँट गर धर्माती मान्छे कि मेरो अस्तित्वलाई भुङ्ग्रोमा पोल र धर्म धान्ने आँट गर कि मेरो अपमान गर्ने शास्त्रका पानाहरुलाई च्यात्ने या जलाउने साहस गर म तिम्रो मन्दिरको देवता बनाउने कामी हुँ ! म यो गोल भूगोलको एउटा गहुँगोरो अफ्रिका हुँ । तिम्रो बस्तीको सफा भुईँलाई सुँघ बस्तीको हर चोक्टामा मेरो गन्ध आउँछ आँखा जुधाउने आँट गर सफा मान्छे कि मेरो रक्तनलीहरुमा पानी भर कि आफ्नो दिमागको फोहर सफा गर म तिम्रो बस्तीको फोहर सहने च्यामे हुँ ! तिम्रो मनका मनोरिाजत ग...
Read more

नेपालको बाहुनवाद - डा. कृष्ण भट्टचन

-
Image
नेपालको बाहुनवाद डा. कृष्ण भट्टचन मेरा बाहुन साथी, गुरु, मित्र, शिष्य, शुभचिन्तक, सहयोगी आदि सबै छन् । मेरो पेसागत, प्राज्ञिक, परामर्श सेवा, जन–वकालतलगायत कार्यमा मलाई सहयोग गर्ने बाहुन पनि थिए र छन्, अरू पनि थिए र छन् । नेपालका बाहुन, आदिवासी जनजाति, दलित, मधेसी, मुस्लिमलगायत र विदेशी कसैको पनि विचारसँग सहमत भएजति सहमत र असहमतजतिमा असहमत हुन सहमत छु तर असहमति विचारसँग हो, व्यक्तिसँग होइन । मेरा विचारसँग सहमत हुने बाहुन पनि छन् र असहमत हुने बाहुन पनि छन् । अरू पनि त्यस्तै छन् । सामाजिक न्याय, मानव अधिकार र सत्यमा आस्था, निष्ठा र विश्वास भएका बाहुनजति मेरा विचारसँग सहमत र अन्य असहमत भएको हो भन्ने ठान्दछु । सामाजिक न्याय र मानव अधिकारको विषय ग्यालिलियोले पृथ्वी गोलो छ भने जस्तै हो र हुनु पनि पर्छ । आदिवासी जनजातिको दृष्टिमा बाहुन आदिवासी जनजातिको दृष्टिमा बाहुनको सकारात्मक प्रवृत्ति भनेको लेखपढ गर्ने, जति गाली गरे पनि शान्ति र धैर्यपूर्वक सुन्ने, परिश्रम र दु:ख गर्न सक्ने भन्ने छ । तर, बाहुनको नकारात्मक प्रवृत्ति भनेको नीति निर्णय गर्न शक्ति र पदको डाडुपन्यु समाउनै पर्ने, कन्...
Read more